Winter is coming... จับตาราคาพลังงาน

          ฤดูหนาวใกล้เข้ามาแล้ว... ครั้งนี้ต่างจากครั้งก่อนอย่างไร เพื่อน ๆ ที่มีพอร์ตการลงทุนกันอยู่แล้วคงพอจะทราบดีว่าช่วงนี้มีประเด็นที่ต้องลุ้นกันมากทีเดียว วันนี้ผมจึงหยิบประเด็นสำคัญที่ต้องติดตามกันในช่วงหน้าหนาวนี้ เพื่อเป็นการวอร์มกายใจกันไว้ก่อน
 

“ราคาพลังงาน... ความเสี่ยงสำคัญหนาวนี้”
          อย่างที่เพื่อน ๆ ทราบกันดีว่าโลกเผชิญวิกฤติเงินเฟ้อมาสักระยะ ปัจจัยสำคัญที่ผลักดันเงินเฟ้อโลกคือการเพิ่มขึ้นของราคาพลังงานหลังการสู้รบระหว่างรัสเซีย - ยูเครน ซึ่งส่งผลให้เกิดแรงกดดันในการกีดกันไม่ให้รัสเซียส่งออกสินค้าหลักอย่างพลังงาน น้ำมันและก๊าซธรรมชาติ ซึ่งคู่ค้าสำคัญคือหลายประเทศในยุโรป แต่การกดดันนี้กลับกลายเป็นมีดที่บาดมือตนเอง ทำให้ราคาพลังงานเพิ่มสูง โดยเฉพาะก๊าซธรรมชาติที่ชาติในยุโรปใช้ในการผลิตไฟฟ้า การเพิ่มแรงกดดันและสนับสนุนอาวุธให้กับยูเครนยิ่งทำให้ชัดเจนขึ้นว่ารัสเซียจะใช้พลังงานเป็นหนึ่งในอาวุธที่จะทำลายคู่ต่อสู้ และอาวุธนี้จะมีพลังมากขึ้นในช่วงฤดูหนาว ถึงขนาดว่านักวิเคราะห์หลายรายประเมินว่ารัสเซียดึงให้ถึงฤดูหนาวเพื่อจะทำให้รัสเซียสามารถต่อรองกับชาติตะวันตกได้มากขึ้นหลังราคาพลังงานในการผลิตไฟฟ้าขึ้นสูง จนกระทบต่อประชาชนยุโรปและกระทบต่อการกดดันภาคการเมือง
 

          ก๊าซธรรมชาติสำคัญกับชาติยุโรปอย่างไร ก่อนอื่นต้องเรียนก่อนว่าเรามักเข้าใจผิดว่ายุโรปประสบปัญหาเรื่องการขาดน้ำมันดิบ แท้จริงปัญหาอยู่ที่ก๊าซธรรมชาติต่างหาก เนื่องจากการขนส่งก๊าซจะใช้การขนส่งด้วยท่อ ต่างจากน้ำมันดิบที่มักขนส่งทางเรือ แต่ด้วยการลงทุนในการต่อท่อขนส่งใช้ระยะเวลานาน ยุโรปจึงไม่สามารถแก้ปัญหาเรื่องการหาก๊าซได้ ขณะที่พลังงานไฟฟ้าชาติในยุโรปหันมาใช้เชื้อเพลิงจากก๊าซ เพื่อลดปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมต่างจากการใช้ถ่านหิน และลดอันตรายจากการใช้พลังงานนิวเคลียร์ โดยเฉพาะตัวอย่างผลกระทบจากโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ฟุกุชิมะในญี่ปุ่น ทำให้ในเชิงนโยบายหลายประเทศลดการพึ่งพาโรงงานไฟฟ้านิวเคลียร์ โดยเฉพาะเยอรมัน การปรับเปลี่ยนการใช้พลังงานในเชิงยุทธศาสตร์จึงเป็นปัญหาสำคัญในปัจจุบัน ขณะที่ช่วงที่มีการใช้พลังงานไฟฟ้าสูงสุดในยุโรปเกิดขึ้นในช่วงฤดูหนาว เพราะต้องใช้ในอุปกรณ์ปรับอากาศอย่าง Heater
 

          ด้านสัญญาณจากรัสเซียชัดเจนขึ้นว่าจะใช้การส่งก๊าซเป็นหนึ่งในเครื่องมือสำคัญในการเอาคืนประเทศในยุโรป สะท้อนผ่านการปิดท่อก๊าซนอร์ตสตรีม 1 (Nord Stream 1) โดยใช้เหตุผลว่าเพื่อการซ่อมบำรุง เหมือนเป็นการเตือนและโต้ตอบ หลังจากที่ G7 อนุมัตินโยบายการกำหนดเพดานราคาการส่งออกน้ำมันของรัสเซีย โดยขู่ว่าถ้ามีการส่งออกที่มีราคาขายเกินกว่าเพดานที่กำหนดจะไม่สามารถทำประกันการขนส่งได้ (ซึ่งในทางปฎิบัติทุกการขนส่งจำเป็นต้องมีการทำประกันภัย) การปิดซ่อมท่อส่งก๊าซเกิดขึ้นหลังจาก G7 ตัดสินใจเรื่องนี้ไม่นาน จึงอดคิดไม่ได้ว่านี่อาจจะเป็นการโต้ตอบของรัสเซีย ส่วนการประเมินความพอเพียงของก๊าซธรรมชาติของชาติตะวันตกสะท้อนว่าอาจจะไม่เพียงพอต่อการใช้ในช่วงฤดูหนาว จึงประเมินกันว่าวิกฤติการขาดแคลนพลังงานในยุโรปจะเกิดขึ้นหนักในช่วงฤดูหนาวที่จะถึงนี้
 

          นอกเหนือจากความเสี่ยงเงินเฟ้อที่อาจจะเพิ่มขึ้นจากราคาพลังงานและอาหารแล้ว อีกด้านหนึ่งคือธุรกิจในยุโรปเองอาจจะได้รับผลกระทบอย่างมาก โดยเฉพาะสายการผลิตต่าง ๆ อาจจะเกิดปัญหาเรื่องการขาดแคลนพลังงาน หรือแบกรับต้นทุนพลังงานไม่ไหวเพราะไม่คุ้มที่จะดำเนินธุรกิจ ซึ่งอาจกระทบต่อการเติบโตทางเศรษฐกิจ นอกจากนี้ 19 ประเทศที่ใช้เงินยูโร มีขนาดเศรษฐกิจไม่เท่ากัน และมีความเข้มแข็งต่างกัน หากไม่มีนโยบายทางการเงินรองรับเพื่อแก้ปัญหาเงินเฟ้ออาจจะส่งให้เกิดความเสี่ยงต่อเศรษฐกิจได้ ตลาดหุ้นยุโรป และค่าเงินยูโรจึงน่าจะเผชิญความผันผวนในช่วงฤดูหนาวนี้
 

          ด้านการลงทุนในประเทศไทยกลุ่มหุ้นที่จะได้รับผลกระทบและอาจจะผันผวนในช่วงที่ราคาพลังงานมีการเปลี่ยนแปลงคือหุ้นกลุ่มพลังงาน ซึ่งผลิตภัณฑ์ของ TFEX มี Stock Futures ที่อ้างอิงหุ้นรายตัว และมีหลายบริษัทในกลุ่มพลังงานที่เป็นหุ้นอ้างอิง เช่น ESSO, IRPC, PTT และอีกหลายบริษัท เพื่อน ๆ อาจจะเลือกใช้เพื่อป้องกันความเสี่ยงหรือสร้างผลตอบแทนจากการลงทุนได้ในทุกสภาวะตลาด สามารถดูข้อมูลหุ้นอ้างอิงใน Stock Futures และศึกษาวิธีการลงทุนใน Stock Futures ได้ทาง www.tfex.co.th

ดูรายละเอียดสินค้าใน Stock Futures เพิ่มเติมได้ที่นี่